donderdag 2 februari 2017

Kinderen straffen is niet van deze tijd

Een poosje geleden las ik een artikel over het straffen van kinderen. Eigenlijk kwam het erop neer dat straffen schadelijk is voor je kind.

Als je, je kind straft dan:
- misbruik je, je machtspositie
- moeten ze complimentjes (liefde) 'verdienen'
- dwing je jouw wil af (je manipuleert)
- maak je je kind afhankelijk van beloningen

En zo waren er nog een aantal nadelen. Het schokkende vond ik eigenlijk dat er onderaan het artikel niet stond hoe je kind dan wel normen en waarden bij  kunt brengen. Er stond alleen dat straffen niet goed is. Maar, vroeg ik me af, is straffen dan echt zo slecht? Zijn we echt van die dictators als we onze kinderen straf geven?

Waarom juist wel straffen?
Laten we het over een andere boeg gooien, we weten nu waarom we niet zouden moeten straffen. Maar waarom zou je, je kind juist wel straf geven? Heel simpel:je wilt je kind iets leren. We willen onze kinderen meegeven dat ze niet brutaal mogen zijn, want ze moeten respect hebben voor elkaar. We willen dat ze weten dat ze de wereld niet naar hun hand kunnen zetten. Als ze later volwassen zijn hebben hun daden ook consequenties. Met andere woorden op een positieve daad volgt een positieve consequentie en op een negatieve daad volgt een negatieve consequentie. We willen hen in liefde leren hoe ze goed kunnen functioneren in de maatschappij.

Maar welke consequenties hebben nu het beoogde effect? We willen dat kinderen inzien dat bepaald gedrag niet juist is en ander gedrag wel.
Wat ik mezelf probeer af te vragen voordat ik een negatieve consequentie verbind aan gedrag is:
1. Wisten ze van te voren dat dit gedrag niet goed is?
2. Doen ze dit om aandacht te krijgen of is er echt correctie nodig?

Als een kind niet weet dat iets niet goed is, hoe kunnen we hem dan straffen? Wij zien heel veel dingen als "normaal", maar een kind, zeker een jong kind, is als het ware een blanco pagina, ze reageren vanuit hun gevoel. We kunnen het hen niet kwalijk nemen dat ze bijvoorbeeld niet opruimen, als ze niet weten dat dit van hen verwacht wordt.

Laatste waarschuwing!
Waar we voor uit moeten kijken is dat we niet straffen als de situatie al uit de hand gelopen is. We reageren dan vaak uit frustratie, boosheid of geïrriteerdheid. Een kind kan soms al over een grens heen gegaan zijn en wij hebben niet op tijd gereageerd of wij reageren te heftig waardoor het gedrag verergerd.

Ken je deze: " Nu is het echt de laatste waarschuwing! Niet op de tafel klimmen!" Ik wil eerst afmaken waarmee ik bezig ben, dus ik houd me in, blijf waarschuwen vanaf een afstandje, maar voel het eigenlijk al borrelen. Uiteindelijk ben ik boos, want ik kan toch niet afmaken waarmee ik bezig ben en ze staan toch weer op tafel! Het gevolg is dat ik ze beetpak en met een flinke vaart op de trap zet, waar ze nog harder beginnen te gillen dan ze al deden...

Straffen doen we uit liefde, dus voordat we boos geworden zijn, en dat is een uitdaging. Wellicht trekken ze mijn aandacht ook omdat ze te weinig aandacht hebben gehad (om wat voor goede reden dan ook). Maar dat is een blog op zich en dus voor een volgende keer. Als je niet kunt wachten, lees dan mijn blog  Ondankbare kinderen.

Regels vaststellen
Mijn dochter kan soms een lekkere rommelkont zijn. Haar pyjama ligt 's ochtends waar ze hem uittrekt, haar bed is nooit opgemaakt en als het aan haar ligt ruimt mama haar kamer eens in de zoveel tijd op. Hoe ik er ook over mopperde, iedere dag was dit hetzelfde. Tot het moment dat we er samen een afspraak over maakte: "s Ochtends als je uit bed komt heb je 4 taken: Je doet je gordijnen open, legt je pyjama onder je kussen, maakt je bed op en zorgt dat je kamer netjes is." We hebben samen bedacht dat als ze het vergeet, ze geen televisie mag kijken 's avonds. Geloof me, dit is voor haar een zware consequentie. We hebben deze regel nu ruim een half jaar en het is 3 keer gebeurd dat ze 's avonds geen tv mocht kijken. Ze wist van te voren wat er van haar verwacht werd en de consequentie was duidelijk en stond vast.

Natuurlijk zetten we af en toe samen de puntjes op de i als ze haar kamer op moet ruimen, want een kind van 5 weet nog niet dat een pyjama na een aantal dagen in de was moet etc.

Blijven praten
Dus voordat we straffen kunnen uitdelen moeten we eerst regels vaststellen. Samen praten over wat er wel of wat er niet van onze kinderen verwacht wordt binnen het gezin. Geef je kinderen er ook een stem in, al hebben wij natuurlijk altijd veto. Het verbaasd me soms hoe goed ze er zelf over mee kunnen praten. Mijn dochter komt soms zelf met een nieuwe regel en bedenkt er een consequentie bij. Eigenlijk is dit in 1 woord samen te vatten: duidelijkheid. Kinderen houden ervan, ook al zeggen ze soms van niet!

Overigens, straf geven hoeft niet altijd vervelend te zijn. Je kunt er heel creatief mee zijn, daarover volgende week meer!


1 opmerking:

  1. Inderdaad creatief hoe jij consequenties hebt verbonden aan het niet volgen van afgesproken regels. Vraag blijft natuurlijk (alles is relatief) of hier het door de ouders gewenst gedrag wordt beloond (dan mag je tv kijken) of negatief gedrag wordt "bestraft" (geen tv kijken). Het mogen tv kijken moet in dit voorbeeld "verdiend" worden. Ik kan mij voorstellen dat dit af en toe moeilijk is. Of het kind op deze leeftijd het nut en noodzaak van de regel inziet is een andere vraag. Als ze ouder wordt zal ook hier aandacht aan moeten worden besteed, anders zal vroeg of laat het gewenste gedrag mogelijk verwateren.

    BeantwoordenVerwijderen